Het is een open deur: hoe taalcompetenter leerlingen zijn, hoe groter de kans dat ze met succes hun schoolcarrière doorlopen. Het ontwikkelen van een voldoende hoge taalvaardigheid en geletterdheid in het Nederlands vormt immers niet alleen een centraal onderdeel van de eindtermen; Nederlands is daarnaast ook de instructietaal om de inhoud van alle vakken op school te leren, te onderwijzen en te demonstreren. Taal vormt in die zin de toegangspoort tot nieuwe kennis, vaardigheden en attitudes. Geen enkele leraar twijfelt dan ook aan het belang van taal. Dit geldt voor leraren in zowel het basis- als het secundair onderwijs, van de taalleraar zelf tot de vakleraar. Want welk vak je ook geeft: als leraar ben je tijdens al je lessen een intensief taalgebruiker. Elk vak biedt bovendien ook kansen om bewust met taal aan de slag te gaan
Recentste nummer: Fons 18. (2022, 25 november). WordPress.com. https://tijdschriftfons.be/recentste-nummer/
Mijn visie
Een taalcompetente leerlingen af te leveren moeten we een krachtige taalomgeving creëren. Dit doen we door te focussen op drie elementen: effectieve taalpraktijk, een krachtige leeromgeving creëren voor leerkrachten en door te werken met een dynamisch implementatieproces.
De effectieve taalpraktijk houdt in dat je van abstract naar concreet gaat werken. Je gaat de leerlingen leerstof aanbieden dat ze in het dagelijks leven zouden kunnen gebruiken. Als je bijvoorbeeld wilt dat leerlingen uit een bouwrichting een zakelijke mail kunnen opstellen, laat ze dan bijvoorbeeld een mail sturen naar ene aannemer van beton. Hierdoor zien ze dat het laat je hen het nut zien van taal.
Het creëren van een krachtige leeromgeving gaat voornamelijk over het werken in team als docent. Het heeft heel veel voordelen als je in een team kan werken. Zo zou je bijvoorbeeld ideeën kunnen uitwisselen en van elkaar iets kunnen leren. Je zou daarnaast ook een plan kunnen opstellen over de jaren heen. In mijn stageschool werken ze -zoals in vele andere stagescholen- met vakgroepen. In die vakgroepen stellen ze een duidelijk plan op wat ze willen dat een leerling heeft bereikt na zes jaar Nederlands te hebben gevolgd. Ik vind alleen dat er nog meer integratie binnen de vakken mag ontstaan. Er mag van mijn part een vakoverschriedende raad komen die zich bezighoudt met de implementatie van taalgericht onderwijs binnen alle vakken in de mate van het mogelijke.
Tot slot gaat het dynamisch implementatieproces over het logisch opbouwen van een plan. Het opstellen van duidelijke, haalbare doelen is cruciaal om aan taalonderwijs te doen. Dit heeft dus te maken met het 'strategische beleid' van taalonderwijs. Daarbij zouden ze bij elk doel moeten reflecteren over slaagkansen van een doel. Niets mag impulsief worden beslist, alles heeft een rede, hierdoor slagen automatisch de slaagkansen.
Dit model lijkt mij oprecht in de praktijk haalbaar om taalonderwijs, specifiek Nederlands een boost te geven zonder al te veel druk te leggen op de leerlingen. De leerlingen zouden tijdens de andere vakken niet mogen doorhebben dat ze ook aan taalonderwijs zijn aan het doen. We zouden hier zelfs verder in kunnen nadenken en als het echt lukt om bijvoorbeeld Nederlands op een succesvolle manier te implementeren binnen andere vakken, enkele uren af te nemen van het hoofdvak en te schenken aan andere cruciale vakken die nu in de schaduw staan zoals de kunstvakken.
Reactie plaatsen
Reacties