Interview Sarah Van Gucht

Vindt u dat er een duidelijk verschil zichtbaar is binnen de jongeren als het gaat over de depressieve klachten voor COVID en na COVID?

Ja, heel duidelijk. Het gaat enerzijds om jongeren die latent al wel een aantal problematieken hadden, maar bij wie dat wel nog aardig lukte om enigszins normaal door het leven te komen. Als het gevolg van het sociale isolement, het ontbreken van structuur, het dag- en nachtritme dat wegvalt -het ging heel ver tijdens de 'coronatijden'- is dat doorgebroken die psychische moeilijkheden en konden die daar ook niet direct mee weg.

Ook jongeren waarbij je het nooit had gedacht dat zij net psychische problemen zouden ontwikkelen, voelde je nu toch dat een aantal dingen minder goed begonnen te lopen. Het feit dat een tijd lang alle structuren ontbraken, dat leerlingen meer een leven online ontwikkeld hebben. Die naweeën voelen we tot op de dag van vandaag.

Hoe uit zich dit voornamelijk binnen de klas?

Gemiddeld genomen zijn er meer leerlingen met psychische moeilijkheden, want ze vertellen er bijvoorbeeld zelf veel sneller over. Anderzijds ook het feit dat leerlingen minder geconcentreerd kunnen werken, minder lang aan één stuk kunnen doorwerken. Zelfs het taalniveau hangt hier ook wel aan vast. Dit gaat namelijk zienderogen achteruit omdat ze zowel een cognitief gat hebben: ze hebben namelijk een aantal maanden fysiek stilgelegen en ook omdat alles hen gewoonweg minder interesseert. Hand in hand gaande met het feit dat ze meer in een onlinewereld leven waar dit toch allemaal niet uitmaakt. 
Nogmaals, concentratie is echt een heel groot issue. Ik merk heel sterk bij leerlingen dat dit sterk achteruit is gegaan. 

Daarnaast is er meer aandacht voor het psychisch wel bevinden. Het is een beetje de kat bij de melk zetten, dus je weet niet altijd goed of het vroeger effectief veel minder was. Er wordt gewoonweg tegenwoordig veel meer over gesproken.

Is dit zichtbaar bij meerdere collega's?

Ja, natuurlijk, alle collega's merken dat. Specifiek op klasdagen of bij vakken zoals godsdienst of wiskunde komt dit duidelijk meer naar voren. Concentratie merken alle collega's, iedereen heeft hier last van.

Werd hiervoor al samengezeten binnen een bepaalde raad?

Ja, er bijvoorbeeld een zorgteam en dat is een beetje ontploft sinds corona. Zij krijgen hun werk en werklast niet meer allemaal rond. Sindsdien werd een professional aangenomen op school om heel het team mee te ondersteunen.

Kan ik het zorgteam vergelijken met het CLB?

Nee, het zorgteam bestaat uit de directie, leerkrachten die daarvoor specifiek gevraagd zijn om deel van dit team uit te maken. Deze leerkrachten zijn ook vrijgesteld van een aantal lesuren 'doceren' en professionals. Deze professionals zijn mensen van het CLB, psychologen, therapeuten enz.

Hoe vangen jullie op dit moment deze jongeren al op?

De jongeren kunnen eerst en vooral worden opgevolgd door het zorgteam, dat wilt zeggen dat ze één of meerdere gesprekken kunnen hebben met iemand van het zorgteam. Dit kan gaan over een gewone leerkracht of een professional, dit hangt volledig af van de situatie van de leerling, van de ernst van de situatie...natuurlijk kunnen de leerlingen altijd terecht bij hun titularis. Vaak zoeken zij ook een leerkracht zelf op die ze vertrouwen om hun babbel tegen te doen.

Wat kan er nog veranderen aan de zorg die jullie nu aanbieden?

Wel, ik vind dat nu Sint-Jan zo'n uitgebreid zorgnetwerk heeft dat het er een beetje begint over te gaan. Nu zijn we een beetje aan het doorslaan in de zorg. Soms heb ik het gevoel: waar zijn de 'gewone' leerlingen naartoe en is daar nog voldoende aandacht voor? De zorg is een heel sterke pijler van Sint-Jan, maar nu dus iets te sterk, vind ik. Soms zouden leerlingen gewoon een 'chot' onder hun gat moeten krijgen en gaan, dus wat mij persoonlijk betreft -dit zal zeker niet de mening van iedereen zijn- mag de zorg die we bieden een beetje worden teruggeschroefd. 

Kan ik dus uit uw antwoord concluderen dat leerlingen misschien soms te veel 'bepampert' worden?

Ja, dat is zeker zo. Leerlingen leren het hierdoor af om zelf initiatief te nemen of na te denken of iets te ondernemen of te leren omgaan met hun eigen moeilijkheid. Ik zeg soms om te grappen in de klas: "Kauwt je mama je boterhammetjes voor en tuft die die dan voorgekauwd uit in je brooddoos zodanig dat je die 's middags gemakkelijker kunt verteren? Want jullie verwachten nu van mij dàt."